Nie każda sprawa, w której Oskarżony zostaje uznany za winnego, skończy się jego skazaniem.

Jest to możliwe dzięki instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Jest to niezwykle ważne, bowiem mimo uznania winy, Oskarżony nie posiada wyroku skazującego i nie figuruje w Krajowym Rejestrze Karnym.

Instytucja ta jako ewidentne dobrodziejstwo dla sprawcy obwarowana jest jednakże szeregiem koniecznych do spełnienia warunków.
Reguluje je Kodeks karny i należy tutaj wskazać na:

- zarówno wina jak i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne

- okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości

- sprawca nie może być dotychczas karany za przestępstwo umyślne

- właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa

- przestępstwo nie może być zagrożoną karą pozbawienia wolności powyżej 5 lat.


Wszystkie wyżej wymienione okoliczności muszą wystąpić łącznie i ocenia je Sąd. Przy warunkowym umorzeniu postępowania, jak sama nazwa wskazuje, Sąd określa okres próby wynoszący od roku do 3 lat i dodatkowo może nałożyć na sprawcę dodatkowe obowiązki jak np. przeproszenie pokrzywdzonego.

Postępowanie może zostać podjęte nie później niż do 6 miesięcy od zakończenia okresu próby. Sąd ma obowiązek podjęcia warunkowo umorzonego postępowania, jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne i został za to prawomocnie skazany. Natomiast w razie rażącego naruszenia przez sprawcę porządku prawnego czy niewykonywania ciążących na nim na czas próby obowiązków, Sąd może postępowanie podjąć.