Alimenty – co trzeba wiedzieć?

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Sama wysokość alimentów zależna jest natomiast od dwóch zmiennych:

- usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego – dziecka

- możliwości zarobkowych zobowiązanego – matki bądź ojca dziecka

Wyżej wymienione pojęcia niestety nie są jednoznaczne. W zakresie potrzeb usprawiedliwionych mieszczą się oczywiście potrzeby podstawowe jak wyżywienie, koszty mieszkania, odzież, obuwie, środki higieny osobistej, leki. Usprawiedliwione potrzeby jednakże obejmują również inne koszty jak np. koszt rozrywki, wyjazdu wakacyjnego czy zajęć pozalekcyjnych pozwalających dziecku na rozwój, czy realizowanie i rozwijanie swoich pasji. Każdy przypadek jednakże będzie dokładnie analizowany i rozpatrywany indywidualnie przez sąd. Nie istnieje jakikolwiek katalog czy to kosztów, które sąd musi uznać za uzasadnione. Podobnie nie istnieją jakiekolwiek widełki czy kwoty, które dziecko powinno w ramach alimentów otrzymać. Sytuacje życiowe i materialne są na tyle zróżnicowane, iż również kwoty zasądzanych na rzecz dzieci alimentów znacznie się różnią i mogą wahać się od kilkuset złotych do kilku tysięcy złotych miesięcznie.

Odnosząc się natomiast do drugiej przesłanki ustalania wysokości alimentów, tj. możliwości zarobkowych zobowiązanego, należy szczególną uwagę zwrócić na słowo możliwości. Sąd nie będzie bowiem zawsze badać jedynie kwoty aktualnych zarobków zobowiązanego, ale właśnie jego możliwości zarobkowe. Przez sformułowanie to należy rozumieć nie tylko zarobki rzeczywiście uzyskiwane, lecz także te, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności  i przestrzeganiu zasad  prawidłowej gospodarki oraz stosownie do  swoich sił umysłowych i fizycznych. Praktyka przyjęta w sądach np. w sytuacji gdy zobowiązany pozostaje bezrobotny, obejmuje zwrócenie się do lokalnych powiatowych urzędów pracy z zapytaniem o oferty pracy i wysokość oferowanego wynagrodzenia dla stanowiska, które zobowiązany zajmował dotychczas, bądź które mógłby wykonywać w związku z posiadanym wykształceniem i doświadczeniem zawodowym.

Kilka istotnych informacji dla spraw związanych z alimentami:

- wbrew obiegowym opiniom, nie istnieje górna granica wieku dziecka, do której należy łożyć na jego utrzymanie. Jedyna przesłanka to zdolność do samodzielnego utrzymania się dziecka

- wobec powyższego, chcąc zaprzestać płacenia alimentów, należy wystąpić do sądu o ustalenie wygaśnięcia tego obowiązku, w innym wypadku wyrok czy ugoda zasądzająca alimenty nadal pozostają w obiegu prawnym i są jak najbardziej skuteczne, tym samym można na ich podstawie niepłacone alimenty od zobowiązanego egzekwować

- częstokroć padają pytania odnośnie świadczenia 800+ i jego wpływu na wysokość ustalanych alimentów. Kodeks rodzinny i opiekuńczy jednoznacznie ustala, iż wszelkie dodatkowe świadczenia np. rodzinne czy z pomocy społecznej, nie mają wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych

- do sprawy o alimenty najlepiej dobrze się przygotować w szczególności poprzez kompletowanie imiennych faktur (paragony nie mają mocy dowodowej) potwierdzających zarówno fakt ponoszenia jak i wysokość wydatków niezbędnych dla utrzymania dziecka. Warto również zastanowić się na ewentualnymi świadkami i okolicznościami, na jakie dana osoba mogłaby zeznawa

- osoba dochodząca alimentów zwolniona jest od ponoszenia kosztów sądowych, nie zapłacisz zatem ani za pozew, ani dodatkowe koszty np. koszt sporządzenia przez sąd uzasadnienia czy to postanowienia w sprawie o zabezpieczenie, czy wyroku.